Slijedi put od žute cigle
Serž Atukvei Klotej (Serge Attukwei Clottey) je umjetnik iz Gane koji pravi put od žute cigle. A šta se nalazi na samom kraju ovog puta – pa dom.
Izvor: Alexxa Gotthardt - artsy.net
Foto: artsy.net
Šetalište kroz njegovo rodno mjesto – Labadi (koje se nalazi blizu glavnog grada Gane – Akra), je žarište jednog od najambicioznijih javnih projekata do danas – Put od žute cigle (Yellow Brick Road), koji je, zapravo, napravljen od žutih plastičnih kvadratića, koji pokrivaju prljave ulice i pokoji zid i krov. Tako da ta instalacija prikazuje brilijantne zlatne linije i tačke kako plove kroz niz sivih ulica, kuća i objekata.
“Za mene to predstavlja istoriju migracija – i dom”, objasnio je ovaj umjetnik.
Ime je posudio od poznate knjige (koja je i ekranizovana), Čarobnjak iz Oza (The Wizard of Oz), u kojoj se glavna protagonistkninja Doroti (Dorothy) nađe u nepoznatom fantastičnom svijetu. Jedini način da se ona vrati kući je da prati “žuti put od cigle”, kako joj dobroćudna vještica Glinda sugeriše.
I otkako je film prvi put prikazan 1939. godine, taj termin – “žuti put od cigle” (yellow brick road) postaje sinonim za put koji vodi kući; utjehu i obećanje.
Izvor: neatorama.com
Ta je matefora odjeknula u umjetnikovim mislima. Počeo je da istražuje o istoriji i kulturi svoga grada, gdje je naišao na zanimljiv predmet, a to je Kufor galon (Kufuor gallon), koji je zapravo žute boje.
Počeo je da koristi taj sud na samom početku svoj karijere, ranih 2000-ih, kada je shvatio da, ne samo da su zastupljeni u njegovom rodnom gradu, već jednako tako rezonuju njegov interes kao umjetnika, jer predstavlja dio svakodnevnog rituala i borbi njegovog naroda.
U suštini, te žute posude su predstavljale Ganinu istoriju dijeljenja: originalno su predstavljale posude u kojima se ulje prenosilo sa Zapada u Afriku.
A kada je umjetnik bio mlad koristile su se pak za prenos vode tokom njene najveće nestašice u toj zemlji. Prvobitno su žene koristile te teške posude da prenesu vodu do svojih domova; ponekad i miljama. Tako da te posude prestavljaju ne samo vodu, već i nedaću i teret.
Takođe, samom umjetniku imaju metforičku težinu. Ironično, podsjestile su ga na zlatne linije koje se nalaze na zastavi njegove zemlje, gdje prestavljaju mineralnu dobrobit. Na taj način ti objekti transcendentuju svoju originalnu svrhu.
Stoga je on te posude isjekao za svoju kreaciju: žutu tapiseriju koja predstavlja društvenu istoriju i materijalizovanu istoriju njegovog doma.
Serž Atukvei Klotej / Izvor: artnews.com
Počeo je sa privremenim radovima: javne intrevencije i performansi. Naime, u nekoliko navrata su on i njegovi saradnici razmjenjivali ruževe i haljine za te kontejnere, odajući tako poštu ženama koje su prelazile toliki put da donesu vodu porodici i prijateljima. Onda je koristio plastične tapiserije da ukrasi zidove kuća i samim tim ublaži njihovo sivilo.
Zajednica je tada pozitivno odgovorila, pa je ovaj umjetnik počeo da smišlja veću, trajnu verziju ovog projekta. Tako je 2016. godine započeo “Žuti cigleni put”, put koji se neprestano širi gradom, prolazeći pored stotine kuća, i kojim prolazi više hiljada ljudi.
Za Kloteja ovaj put predstavlja istoriju, fleksibilnost i snalažljivost ljudi Gane kao cjeline: kolaž domova, priča i borbenih žena koji zajedno čine identitet ovog naroda.
