U petak, 25. aprila 2025. godine, u Vijećnici Banskog dvora održana je promocija knjige „Karikature o Bosni i Hercegovini u njemačkim i austrijskim satiričnim listovima od 1878. do 1908. godine“ autorice dr Amire Žmirić.
O knjizi je govorila sama autorica, doktorica književnih nauka i profesorka na Ekonomskom fakultetu u Banjoj Luci, dok je promociju vodila Adriana Kušljić Švraka, direktorica Glossa-centra i edukatorica Goethe-Instituta.
Knjiga, objavljena u dva toma, istražuje kako je Bosna i Hercegovina prikazivana u najčitanijim njemačkim i austrijskim satiričnim časopisima u periodu od Berlinskog kongresa 1878. godine, kada Austro-Ugarska preuzima upravljanje, do aneksije 1908. godine.
Dr Žmirić analizira karikature ne samo kao ilustracije, već kao kompleksne političke i društvene poruke, pažljivo posmatrajući odnos slike i teksta, te njihove višeslojne interpretacije. “Možemo identifikovati tri osnovna tipa karikatura: one gdje tekst i slika šalju istu poruku, one gdje su u kontradikciji, i one čije značenje ostaje otvoreno i promjenjivo,” istakla je autorka.
Posebna vrijednost knjige ogleda se u tome što nas uči kritičkom promišljanju vizuelnih i pisanih poruka. Kroz analizu, autorka razotkriva kako su u tadašnjoj evropskoj satiri Bosna i Hercegovina i njeni stanovnici često prikazivani kroz stereotipe — kao zaostali, egzotični, nerazumljivi, uz brojne simboličke predstave muškaraca i žena.
Ova monografija predstavlja značajan doprinos razumijevanju slike Bosne i Hercegovine u evropskoj javnosti tog doba i podsjeća koliko je važno čitati između redova — i između linija crteža.
