Sve je relativno, ljudi prave kalendare kako bi mjerili protok vremena. Međutim, vrijeme je prolazno i ne može biti uhvaćeno. Kako pronaći njegov početak, odakle se računa i putem kojih koraka?
Tokom istorije je uvođeno i korišteno mnogo različitih kalendara, a neki od njih su se održali i do danas.
Rusija dočekuje 2018. godinu
Većina zemalja vrijeme računa po Gregorijanskom kalendaru, koji je uspostavio papa Gregor XIII umjesto Julijanskog kalendara. Razlika između njih je samo 13 dana, a povećava se za tri dana svako 400 godina. Zbog toga ljudi po ovom kalendaru proslavljaju dvije nove godine. Gregorijanski kalendar je uspostavljen 1582. godine u katoličkim zemljama, da bi se zatim proširio i na druge države.
[nextpage]
2561. godina na Tajlandu
Naša 2018. godina je za Tajlanđane 2561.
U ovoj zemlji se koristi Budistički lunarni kalendar, po kome se vrijeme računa od trenutka kada je Buda dosegao nirvanu. Međutim, oni takođe koriste i Gregorijanski kalendar, koji je u upotrebi zbog turista pa se datumi na proizvodima i dokumentima obilježavaju po njemu. Budistički kalendar se takođe koristi u Šri Lanci, Kambodži, Laosu i Mijanmaru.
[nextpage]
Etiopljani slave 2011. godinu
Etiopija kasni osam godina za većinom zemalja, jer njen kalendar ima 13 mjeseci.
Prvih 12 mjeseci imaju po 30 dana, a posljednji ima samo pet ili šest dana, u zavisnosti od toga da li je prestupna godina ili ne. Takođe, njihovi dani ne počinju u ponoć već u zoru. Ovo računanje vremena bazira se na drevnom kalendaru Aleksandrije.
[nextpage]
Godina 5778. dolazi u Izrael
Hebrejski kalendar se u Izraelu koristi zajedno sa Gregorijanskim, ali se svi praznici slave po prvom.
Mjeseci počinju sa mladim mjesecom, prvi dan u godini se naziva Rosh Hashanah i on može biti samo ponedjeljak, utorak, četvrtak ili subota. Kako bi se to postiglo, prethodna godina se po potrebi produžava za jedan dan.
Prema ovom kalendaru, vrijeme se računa od mladog mjeseca, koji je bio 07. oktobra 3761. godine prije nove ere u 5 sati ujutru. Zanimljivo je da se jedan sat sastoji od 1.080 dijelova, a svaki od dijelova ima po 76 momenata.
[nextpage]
Pakistan obilježava 1439. godinu
Islamski kalendar početak računanja vremena vezuje za Hijru, datum kada je prorok Muhamed sa svojim sljedbenicima stigao u Medinu 622. godine.
Za početak dana uzima se izlazak sunca umjesto ponoći, a novi mjesec počinje onog dana kada se polumjesec pojavi nakon mladog mjeseca. Prema ovom kalendaru, godina je 10-11 dana kraća u odnosu na onu na koju smo navikli. Takođe, mjeseci mijenjaju svoj raspored tokom godine, pa oni ljetni dolaze na mjesto zimskih i obrnuto.
[nextpage]
Iran proslavlja 1396. godinu
Persijski kalendar se još naziva i solarni Hijri kalendar, a upotrebljava se u Iranu i Avganistanu.
Kreirala ga je grupa astronoma, među kojima je bio i pjesnik Omar Khayyam. Baš kao i kod Islamskog kalendara, početak vremena vezuje se za hijru, ali je takođe vezan za solarnu godinu, zbog čega raspored mjeseci ostaje isti tokom godine. Sedmica počinje u subotu i završava u petak.
[nextpage]
Godina 1939. dolazi u Indiju
Jedinstveni nacionalni kalandar u Indiji predstavljen je javnosti 1957. godine, a temelji se na proračunima iz Saka ere, drevnog sistema hronologije koji je rasprostranjen u Indiji i Kambodži.
Međutim, različite nacije i plemena koriste različite kalendare, od kojih neki računaju vrijeme od datuma kada je Krishna umrla (3102. godina prije nove ere), drugi od dana kada je car Vikram počeo vladavinu 57 godine, dok treća grupa početak vremena vezuje za Budinu smrt 543. godine.
[nextpage]
Tek 30. godina u Japanu
U zemlji izlazećeg Sunca postoje dva načina računanja vremena.
Jedan se oslanja na datum rođenja Isusa Hrista, dok je drugi tradicionalni i vezuje se za vladavine različitih japanskih careva. Svaki vladar daje naziv periodu svoje vladavine, što je zapravo moto tog razdoblja.
Počevši od 1989. godine, među tim epohama našla se i “era mira i spokojstva”, tokom koje je vladao car Akihito. Prethodna era trajala je 64 godine, a sudeći prema zvaničnim dokumentima, koriste se dva datuma – jedan prema Gregorijanskom kalendaru i jedan prema trenutnoj Eri u Japanu.
[nextpage]
Kinezi slave 4716. put
Kineski kalendar se koristi u Kambodži, Mongoliji, Vijetnamu i ostalim azijskim zemljama.
Kao početak vremena uzima se trenutak kada je na vlast studio car Huangdi, 2637. godine prije Hrista.
Kalendar je cikličan i bazira se na astronomskim krugovima Jupitera. Tokom 60 godina, Jupiter pet puta obiđe oko Sunca, što je pet elemenata u Kineskom kalendaru. Jedan krug oko Sunca traje 12 godina, a te godine su nazvane po životinjama. Recimo, naredna godina je Godina Psa.
[nextpage]
Sjeverna Koreja dočekuje 107. godinu
Juche kalendar se u Sjevernoj Koreji koristi od 08. jula 1997. godine, zajedno sa hronologijom Hristovog rođenja.
Kao datum odbrojavanja uzima se 1912. godina, godina kada se rodio Kim Il-sung, osnivač Sjeverne Koreje i vječni predsjednik zemlje. Ne postoji nulta godina u ovom kalendaru, kao prva godina se uzima godina njegovog rođenja.
Prilikom pisanja datuma se koriste oba kalendara. Datum po Grigorijanskom kalendaru se piše u zagradi pored datuma po Juche kalendaru.
