Jovanka, prva drugarica i dama Jugoslavije, ostavila je dragocen modni testament – kolekciju Jovanka Broz koja se sastoji od preko 3000 odevnih predmeta, aksesoara i ilustrativnog materijala: skica modnih dizajnera, korespodencije sa njima, modnih časopisa i uzoraka tkanina, veza i ukrasa.
Srpska publika u septembru 2021. godine mogla je i da uživa u izložbi “Jovanka Broz – u boji” koja je sadržala originalne odevne komade iz jedinstvene kolekcije ove dame, koji su dobrim delom bili skriveni od očiju javnosti gotovo sedamdeset godina.
Zajedno sa ovom izložbom u prostorijama RTS-a iste godine je na domaćem javnom servisu prikazan i deo Jovankinog garderobera u emisiji “Mira Adanja Polak – ekskluzivno”.
U 55 kutija koje nisu otvarane osam godina, a koje su četiri godine provele u Etnografskom muzeju, imala je prilike da zaviri Mira Adanja Polak, kao i da čuje priče iza njih.
Jovanka Broz je, iako je bila na čelu socijalističke države, iza sebe ostavila glamuroznu modnu kolekciju dostojnu bilo kog ormara zapadnjačke prve dame – oko 1100 pojedinačnih predmeta – 676 haljina i kompleta, 100 pari cipela, 85 pari rukavica i drugih stvari.
Jovanka je nosila broj 38, nekad 39, a uglavnom ih je radio obućar iz Beograda Glogovac. Ima i italijanske obuće, kao i nekih nepoznatih proizvođača. Kao što smo već spomenuli, ostalo je i oko 676 haljina i kompleta, a zanimljivo je da uz njih ide i višak istog materijala, ukoliko dođe do potrebe da se nešto dotera i popravi.
Poseban kuriozitet, pored večernjih i svečanih haljina, predstavlja uniforma Jovanke Broz iz 1945. godine, sudeći po stanju u kome je ostala, veoma korišćena.
Kao prva dama tadašnje SFRJ, Jovanka je, naravno, uz pomoć kreatora izgradila lični upečatljivi stil svedenih linija koji je bio prefinjen i glamurozan. Poznata je po siluetama krojenim uz telo, dubokog dekoltea sa obavezno naglašenim strukom i aksesoarom poput skupocenog nakita. Crveni ruž i poznatu visoku punđu svi pamtimo.
Njena odeća je unikatna, u većini slučajeva u pitanju je visoka moda ručno rađena po meri, od najkvalitetnijih materijala, upečatljivih boja i atraktivnih tekstura i dezena, dok kroj, izrezi, drapiranje i silueta asociraju na uticaj pariske visoke mode.
Vrlo vešto birala je garderobu, u diplomatskim i oficijelnim prilikama nosila je luksuzne toalete svetskih i domaćih kreatora, dok je na pojavljivanjima u domaćoj javnosti birala skromnije modele sa kojima su mogle da se poistovete široke narodne mase.
Bitno je i napomenuti da je bila pokrovitelj domaće modne industrije i rado ju je promovisala. Za nju su radila domaća preduzeća, dizajneri i zanatlije, ali nažalost, veliki deo njene odeće nije potpisan, pa ne postoje podaci o tome ko je sve učestvovao u kreiranju modne ikone Jovanke.
O tome koliko je jak vizuelni utisak ostavljala Jovanka na ljude najbolje svedoči izjava njene mlađe sestre Nade Budisavljević koja je jednom prilikom opisala prvi susret sa gospođom Broz posle mnogo godina koje su provele razdvojene.
“Onda se pojavila i Jovanka. Bila je oličenje buržuja. Na sebi je imala neki kaput tamnoplave boje sa krznom od nerca. Imala je dugačku crnu podignutu kosu i cipele na štiklu, “staklene čarape”. Za mene je tada bila nešto najlepše što sam videla”, prisetila se Nada.
Sve ove modele smo takođe imali prilike da vidimo u Palati Srbije u novembru 2022. godine kada je održana spektakularna revija “Jovanka u boji”, gde su 22 dizajnera iz bivših jugoslovenskih republika predstavili svoje kreacije koje su zapravo omaž Jovanki Broz, supruzi predsednika SFRJ Josipa Broza Tita. Zanimljivo je i da je većina kreacija izrađena od materijala koji su zaostavština Jovanke Broz, a koji je njena porodica ustupila Nenadu Radujeviću, pokretaču Nedelje mode u srpskoj prestonici.
